Internetowa baza profili glebowych

Pierwsza Systematyka Gleb Polski została utworzona w roku 1989 przez V Komisję Towarzystwa Gleboznawczego. Zawiera ona wszystkie gleby, w tym uprawne oraz leśne. W systematyce uwzględniono wieloletni dorobek polskiego gleboznawstwa oraz dołączono do niego ekologiczne podejście do genezy gleb z systematyk światowych, które pozwalają na uściślenie kryteriów wyznaczania jednostek glebowych (Bednarek, 2004). W 2011 roku nastąpiła aktualizacja symboliki w systymatyce i klasyfikacji gleb polski.

Polski podział gleb opiera się nie tylko na kryteriach wydzielania jednostek glebowych, ale także uwzględnia warunki środowiska przyrodniczego, pozwalające na stworzenie logicznego układu poziomów genetycznych (Bednarek, 2004). 

Niniejszy system podziału gleb na jednostki taksonomiczne ma układ hierarchiczny,

składający się z trzech poziomów: rzędów, typów i podtypów. Niższe kategorie

klasyfikacyjne: rodzaje i ewentualnie gatunki przyjęto podobnie, jak w wydaniu

czwartym. W kategorycznym podziale gleb pominięto „działy”, gdyż one nie tyle

definiują gleby, co niektóre czynniki glebotwórcze. Wyodrębnione jednostki

systematyczne opisano z uwzględnieniem charakterystyk ilościowych. Chociaż

zarówno podział gleb, jak i wyodrębnione jednostki systematyczne nawiązują do

międzynarodowych systemów klasyfikacyjnych [WRB 2006, Soil Taxonomy 1999], to

przy opisie eksponowane są przede wszystkim charakterystyki odzwierciedlające

specyfikę i właściwości gleb naszego kraju.

W stosunku do wydania czwartego Systematyki gleb Polski [KOMIS JA V GENEZY,

KLASYFIKACJI I KARTOGRAFII GLEB PTG 1989] w wydaniu piątym

wprowadzono szereg zmian. Na podstawie obecności lub braku określonych poziomów diagnostycznych wyodrębniono jedenaście rzędów glebowych. Rzędy gleb

brunatnoziemnych, rdzawoziemnych, płowoziemnych, bielicoziemnych i czamoziemnych zreklasyfikowano i uściślono ich definicje, a także wprowadzono nowy podział na typy i podtypy.

 

Rząd to obejmujący gleby o pokrewnym kierunku rozwoju, stopniu zwietrzenia i zmian materiału glebowego, tym samym rodzaju materii organicznej i zmian jej połączeń z częściami mineralnymi. Niektóre rzędy mogą być różne morfologicznie, ale podobne między sobą ekologicznie (Zawadzki, 1995).

Za podstawową jednostkę systematyki przyjmuje się typ gleby. W jego zakres wchodzą gleby o tym samym układzie głównych poziomów genetycznych oraz podobnych właściwościach fizykochemicznych i chemicznych, jednakowym rodzaju wietrzenia i zbliżonym typie próchnicy. W środowisku naturalnym lub pokrewnym ekologicznie każdemu typowi gleby przypisane jest odpowiednie zbiorowisko roślinne. Podczas rozwoju gleby, typ jest stałą fazą w jej ewolucji i pozostaje w równowadze z właściwym zbiorowiskiem roślinnym.

W Systematyce Gleb Polski występuje także podtyp którego wydzielamy, gdy cechy głównego procesu glebotwórczego mieszają się z innym procesem glebotwórczym, zmieniając w ten sposób właściwości biologiczne, fizyczne i chemiczne gleb oraz cechy morfologiczne profilu glebowego.